Kruimelpad
UCLL Studiedag Kansrijk Onderwijs
Donderdag 23 mei 2024
Een unieke studiedag over gedrag in de klas & vernieuwing in het onderwijs
- Anton Horeweg
- Inez Vandenbussche
- Dr. Eva Kestens
- Wilfried Peeters
- Stefan Goris
- Kim Kiekens
Keuze-aanbod van een diversiteit werkwinkels door UCLL-lectoren en -onderzoekers binnen de thema's van de studiedag
door de UCLL banaba Zorgverbreding & Remediërend Leren, de UCLL banaba Buitengewoon Onderwijs, de UCLL Lerarenopleiding en UCLL Research & Expertise
Voor directies, zorgcoördinatoren, leerlingbegeleiders, leerondersteuners, CLB-medewerkers, mentoren, leraren, studenten en alle andere geïnteresseerde onderwijsprofessionals
- Standaardtarief: €75
- UCLL-medewerkers: €50
- Studenten: €25
Agoralaan 1, gebouw B (UCLL)
3590 Diepenbeek
Kansrijk onderwijs dat optimale kansen biedt voor alle leerlingen is dé kernopdracht voor elke school, voor elke leerkracht.
De bachelor-na-bacheloropleidingen Zorgverbreding en Buitengewoon onderwijs van de lerarenopleiding van Hogeschool UCLL samen met de UCLL-expertisecentra ondersteunen jou graag met een dag vol inspiratie, inzichten en concrete, direct inzetbare methodieken.
2 grote thema's
We focussen, net als tijdens vorige edities van de studiedag, sterk op omgaan met moeilijk hanteerbaar gedrag en dit voor basisscholen, scholen secundair onderwijs, gewoon en buitengewoon, leersteuncentra, … We schenken extra aandacht aan effectief en traumasensitief lesgeven.
Naast moeilijk hanteerbaar gedrag zorgen we ook voor een krachtig aanbod rond veranderingsprocessen implementeren in het onderwijs. We focussen hierbij op leiderschap en sterke teamwerking om de kwaliteit van onderwijs te verbeteren.
9u20 – 10u40
+ pauze tot 11u10
1 keuze uit:
Stefan Goris
Op grote kampioenschappen lopen sledehonden 15km sprint op 26 minuten tijd en dit in besneeuwde bergstreken terwijl ze de slede trekken. Elke hond en musher zal tot het uiterste moeten gaan om dit doel te bereiken. Hoe vragen we het uiterste van iemand? Hoe bouwen we een veilige leeromgeving uit die alleen maar uit vertrouwen bestaat? Wat als we op weerstand stuiten? Welk soort leiderschap is er nodig? Wie ben ik als leider?
Stefan Goris werd in 2014 wereldkampioen sledehondenrennen. Een sport waar natuurlijk leiderschap, verbindende communicatie en vertrouwen creëren centraal staan. Hij geeft gastlezingen, organiseert workshops en teambuildings. Hij verzilvert zijn inzichten vanuit de topsport om teams dichter bij elkaar te brengen en vakkundige uitleg om te zetten in praktische oefeningen. Hierdoor kunnen teams, net als een goed samenwerkende roedel, hun doel makkelijker bereiken.
Dr. Eva Kestens
Wat is trauma? Hoe kan je het herkennen? Welke tips en hulpmiddelen kunnen je helpen als een leerling iets ergs meemaakt(e) zoals het overlijden of een ongeval van een familielid of vriend, ziekte, pesten, racisme, scheiding, oorlog, emotionele of fysieke verwaarlozing of misbruik?
Dr. Eva Kestens werkt als kinder- en jeugdpsychiater, en begeleidt kinderen met een trauma. Ze droomt van een trauma-sensitieve samenleving, waarin getraumatiseerde kinderen het begrip en de steun krijgen die ze verdienen.
Tine Bos
Hoe bouw je samen met je team een beleid voor cognitief sterk functionerende (CSF) leerlingen? Welke rol kan je directie, kernteam of vakgroep daarin spelen? Hoe ondersteun je leerkrachten om uitdaging in de brede basiszorg te voorzien? En wanneer heb je het goed (genoeg) gedaan?
In deze workshop vertrekken we van een praktijkvoorbeeld in het Spectrumcollege, waar een finaliteitsoverschrijdende verrijkingsklas opgericht werd. Leerlingen met ervaring in de verrijkingsklas van de bovenbouw bouwen mee aan een beleid voor onze middenscholen. We delen graag onze visie, de krachten en kansen in ons proces en de organisatorische uitdagingen. Ook nemen we tijd voor de hindernissen op ons pad, zodat jullie eveneens geïnspireerd zijn in wat niet te doen.
Tine Bos is pedagogische coördinerend directeur van het Spectrumcollege en timmert als onderwijskundige maar wat graag mee aan een scholengemeenschappelijk zorg-en GOK beleid waarin uitdaging voor CSF leerlingen een vanzelfsprekendheid wordt.
Hervé Meykens (UCLL)
Heel wat scholen hebben momenteel heel wat te "bemeesteren". 4-ladenmodellen en sanctionele menukaarten worden in ijltempo geproduceerd...maar blijken niet echt te werken!? De omgeving controleren lijkt ons niet de te bewandelen weg... In een ik-jes-maatschappij worden we uitgedaagd "ik" en "wij" te zijn.
Voornaamste vraag is niet "Wat moeten leerlingen doen?"...maar "Wat ga ik als leerkracht-mens doen? Wat gaan wij "grote mensen" doen? Hoe gaan we meer spreken vanuit ik en wij i.p.v. jij?" Kortom over relatiebekwaamheid en de socio-emotionele kwaliteiten van de leerkracht-mens!
Leen Alaerts, Anne Decelle, Tinne Van Camp & Pascale Janssens (UCLL)
Het voorbije decennium vonden heel wat vernieuwende praktijken hun ingang in het secundair onderwijs. Er werden alternatieve scholen als de MET, LAB, Tienerscholen, Stroom, A-Maze, ... opgericht. Aan de andere kant worden ook veel kritische vraagtekens geplaatst bij deze veranderzucht.
Deze workshop schetst het ruimer historisch en pedagogisch kader van deze hervorming(spogingen). Vanuit concrete voorbeelden en actuele onderwijsdilemma's gaan we geïnformeerd in gesprek over hoe scholing er kan uitzien. Zonder het bestaande zo maar af te schrijven, ontwerpen we gewapend met nieuwe ideeën onze ideale school!
Cristina Dalli Cardillo & Katleen Gysen (UCLL)
In de dynamische wereld van vandaag is het essentieel voor teams om zich voortdurend te professionaliseren en te blijven innoveren. Na verloop van tijd kunnen zelfs de meest gepassioneerde professionals echter hun drijfveren en passie verliezen. Het herontdekken hiervan en het creëren van een cultuur van blijvend engagement en voortdurende professionalisering vereist een bewust proces van verandering. Maar hoe zet je die verandering in gang? In deze sessie willen we jullie inspireren met ons praktijkverhaal.
11u10 – 12u30
+ middagpauze tot 13u40
1 keuze uit:
Anton Horeweg
Stap voor stap naar traumasensitief onderwijs. Wetenschappelijk onderzoek wijst uit dat getraumatiseerde leerlingen veel vaker in onze scholen rondlopen dan we eerder dachten. In deze keynote bekijken we de gevolgen van trauma voor de ontwikkeling van het kinderbrein en wat de gevolgen van getraumatiseerd zijn in de klas kunnen betekenen voor gedrag en leren. We onderzoeken de gevolgen van stress op leren en emotieregulatie en wat jij als leerkracht kunt doen als coregulator.
Anton Horeweg is gedragsspecialist (MSEN) en was bijna veertig jaar leraar in het basisonderwijs. Hij is auteur van diverse onderwijsboeken, waaronder De traumasensitieve school en Kinderen met hechtingsproblemen in de klas, en van de website www.gedragsproblemenindeklas.nl.
Kim Kiekens
Hoe stil je de leerhonger van kinderen die (veel) sneller leren? Hoe kom je tegemoet aan hun specifieke noden? Hoe zorg je ervoor dat zij gemotiveerd blijven en hun talent maximaal kunnen ontwikkelen?
In deze lezing wordt aan de hand van concrete praktijkvoorbeelden dieper ingegaan op o.m. de detectie van hoogbegaafden en hun noden, leren in hogere versnelling, aangepast lesmateriaal, wetgeving en de gevolgen van ‘onderpresteren’ en ‘onderleren’. Dankzij de vertaling van recent wetenschappelijk onderzoek in een concreet stappenplan kan je na deze lezing meteen aan de slag in je eigen klas of school.
Helene De Donder
Vanuit het geloof in collective teacher efficacy zijn we in ZAVO Secundair Onderwijs Zaventem op zoek gegaan naar manieren waarop we extra tijd kunnen faciliteren voor professionalisering van het schoolteam. Ik laat zien op welke manier het blended leren bij mij op school wordt ingezet om die extra tijd te creëren. De 'asynchrone professionaliseringsdagen' worden steeds opgebouwd rond bepaalde onderwijsthema's (Feedback, remediëring, studiekeuze ...) waarbij leraren in professionele leergemeenschappen leren van en met elkaar, aan de hand van inspiratie en gerichte vragen. Daarnaast zien ze het ook als een versterking van de klassenraad, om vraagstukken rond zorg, gedrag of evaluatie korter op te volgen.
Flore Geukens & Zachary Ergish
Je kent het wel: leerlingen die met allerlei dingen bezig zijn, behalve met de lesinhoud. Dit noemt men off task gedrag. Onderzoek toonde reeds aan dat de instructies die de leerkracht geeft impact kan hebben op off task gedrag. Daarom gaan we in deze workshop concreet aan de slag met die instructies. Specifiek zullen we focussen op content development (hoe bouw je het aanleren van een bepaalde taak op) en de kwaliteit van instructies (wat maakt dat een instructie kwaliteitsvol is?). Daarna zetten we de theorie om in de praktijk en begeleiden we deelnemers van deze workshop in het maken van content map die enerzijds rekening houdt met de opbouw van de taken en anderzijds ruimte laat voor individuele aanpassingen op het niveau van de leerling.
Anneleen Swinters & Nadja Vandenbroeck (UCLL)
Tijdens dit lerend netwerk ontmoeten de collega’s van BuSO OV1 mekaar voor een boeiende intervisie.
De eigen praktijk vormt- zoals steeds- onderwerp van samen leren. We gaan aan de slag met concrete methodieken die diepgang en efficiëntie in casusbesprekingen brengen. Deze kaders zijn bovendien inzetbaar bij verdere intervisies binnen het Lerend Netwerk OV1 en/of het eigen schoolteam.
Caroline Vancraeyveldt & Karin Jacobs
Crisissituaties op school komen we allemaal tegen. Weten jij en je schoolteam even niet meer goed hoe hiermee om te gaan? Zijn jullie op zoek naar hulpmiddelen om moeilijk hanteerbaar gedrag op de basisschool aan te pakken? Maak kennis met ReflectLeer, het reflectie-instrument ontwikkeld door Leuvense onderwijsprofessionals.
13u40 – 15u00
1 keuze uit:
Inez Vandenbussche
Kinder- en jeugdpsychiater Inez Vandenbussche kan dankzij haar meer dan dertig jaar ervaring in het therapeutisch werken met kwetsbare kinderen, jongeren en hun thuisomgeving de noden van jongeren met moeilijk hanteerbaar gedrag sterk duiden. Inzichten uit de klinische praktijk worden vertaald naar een schoolse context zodat je ze kan toepassen in de reguliere klaspraktijk.
Dr. Vandenbussche schreef onder meer het boek 'Eerste hulp bij verslaving'.
Wilfried Peeters
Geregeld weigeren leerlingen met autisme om te doen wat de leerkracht vraagt. Leerkrachten gaan er dan vaak intuïtief vanuit dat de leerling hun gezag niet wil aanvaarden en gaan de machtsstrijd aan. In deze lezing wordt toegelicht waarom die relationele interpretatie de bal misslaat en bijna onvermijdelijk tot escalatie leidt. Er wordt een stappenplan uitgewerkt waarin stap voor stap de verschillende kenmerken van de opdracht of van de onderwijssituatie die leiden tot de weigering, worden geanalyseerd en aangepakt.
Wilfried Peeters werkt sinds 1992 als psycholoog in de autismehulpverlening en is ook lector aan de bachelor-na-bachelor opleiding autisme van de AP-hogeschool in Antwerpen.
Els Dammekens
Ik neem je graag mee in mijn persoonlijke verhaal, een terugblik op en reflectie over veranderingsprocessen in de KT-scholengroep (scholengroep met 7 campussen basisonderwijs te Hasselt), mijn werkplek.
- Aflevering 1: oriëntatieloop - over je weg zoeken, het bos en de bomen van een organisatie
- Aflevering 2: teamwork - over de groep als geheel, interventiekunde en deep democracy
- Aflevering 3: missie en basecamp - over gedeelde doelen, heldere rollen en plannen
Caroline Vancraeyveldt
In deze werkwinkel leer je om verbinding te maken, te herstellen en te behouden met kleuters die moeilijk gedrag stellen, alsook verbinding te maken met je eigen noden als (zorg-)leerkracht, twee belangrijke pijlers voor een kwaliteitsvolle leerkracht-kind relatie.
Tom Vandries (UCLL)
Deze werkwinkel is een platform voor onderwijsprofessionals om kennis en ideeën uit te wisselen over het belang van emotionele ontwikkeling (Došen) in het onderwijs. Het uitwisselen en leren van elkaar staat centraal in deze werkwinkel. We nodigen deelnemers uit om hun inzichten te delen en gezamenlijk strategieën te delen en/of te ontwikkelen voor een effectievere benadering . Onderwijsprofessional leren zo hoe ze het denkkader rond emotionele ontwikkeling kunnen gebruiken om leerlingen op een gepast niveau te benaderen en te ondersteunen. Samen bouwen we aan een beter begrip en praktische oplossingen.
Tine Schellekens
Traumasensitief kijken en werken betekent een meerwaarde voor het hele systeem. Niet alleen de leer- en algemene ontwikkeling van de leerling vaart er wel bij, maar ook het welbevinden van de leerkracht, professional, ouders en andere betrokkenen. In deze werkwinkel kan je komen kennis maken met de bouwstenen van het neurosequentieel model van Perry, dat vaak gebruikt wordt als rode draad in de behandeling van trauma.
We verhelderen eerst hoe het onderwijs een belangrijke rol speelt in de 'brain building business' van onze kinderen en jongeren. Vervolgens staan we kort stil bij de impact van trauma op de bredere ontwikkeling. En tenslotte reflecteren we hoe deze bouwstenen ook een rol spelen in professionele groei en welbevinden. Samen kijken en nadenken over gedrag door een traumasensitieve bril kan ons een denkruimte bieden vol hoop en wederzijdse ondersteuning. Van harte welkom!