Studentenvoedselbos

Een rondhouten tuinhekje trekt jouw aandacht. Net als de geur van deze plek. De vochtige bosgrond ruikt naar de bosspelen uit jouw kindertijd. Voorzichtig duw je het tuinhek open, je komt in een andere wereld lijkt het wel. Een wereld waar het bruist en gonst van het leven. Dikke hommels vliegen je tegemoet en je hoort hoe uitbundig merels hier fluiten. Welkom in de tuin van overvloed.

Overal om je heen zie je hapklaar lekkers. Onverpakt, ongekend vers en subliem smaakvol. Je plukt er kiwi’s, nashiperen, kaki’s, moerbeien, vijgen, perziken en mirabellekes. Overal groeien de allerlekkerste frambozen in alle kleuren, en nooit is de tuin leeg. Hier kan je oogsten in elk seizoen. Een kruidlaag met meer dan 600 soorten eetbare planten, van ananasaardbei tot zwartmoeskervel vult met gemak dagelijks vele borden. Oesterzwammen, shiitakes en bietenputzwammen groeien in de schaduw van hartnoten, japanse uienbomen en heerlijk geurende seringen.

Deze eetbare jungle verweeft biodiversiteit en voedselproductie op een hoopgevende manier. Dit is een ecosysteem op zijn best. Overal om je heen hapklaar lekkers. Onverpakt, ongekend vers en subliem smaakvol. Nooit is de tuin leeg. Hier kan je oogsten in elk seizoen. 

Met het Moving Minds voedselbos zetten de initiatiefnemers een positieve en zichtbare klimaatactie op de kaart. Een voedselbos verhoogt de biodiversiteit en kan andere ecosysteemdiensten leveren (voeding, hout, opslag CO2). Bovendien heeft de nabijheid van natuur een positief effect op het welzijn van het personeel en de studenten van UCLL. Daarnaast  zetten we in op een actieve community rond het voedselbos zoals de vrijwilligers, lokale ondernemers en organisaties die betrokken worden bij het aanplanten en onderhoud. Het zorgt voor verbinding tussen studenten, docenten en ander personeel van UCLL. In het voedselbos kunnen ze stilte en rust vinden en verbondenheid met de natuur. Daarnaast kunnen opleidingen het voedselbos (buitenleslokaal) integreren in hun opleidingen (zoals lerarenopleiding outdoor education) en kunnen er workshops en activiteiten georganiseerd worden. 

Een voedselbos is een door mensen ontworpen productief ecosysteem naar het voorbeeld van een natuurlijk bos, met een hoge diversiteit aan meerjarige en/of houtige soorten, waarvan delen (vruchten, zaden, bladeren, stengels, wortels, ed.) voor de mens als voedsel dienen, met aanwezigheid van:

•         een kruinlaag van hoge bomen;

•         minimaal 3 andere vegetatielagen van resp. lage bomen, struiken, kruiden, bodembedekkers, ondergrondse gewassen en de niche van klimplanten;

•         een rijk bosbodemleven.

In plaats van nette rijen van één soort plant (monocultuur), mengen voedselbossen een gevarieerd assortiment voedselproducerende (en andere) planten die elkaar voeden, verschillende voedingsstoffen uit de bodem gebruiken en de beschikbare ruimte optimaal benutten. Dit bootst de structuur van een natuurlijk bos na - het meest stabiele en duurzame type ecosysteem in ons klimaat. Belangrijk is dat de bodem bijna altijd bedekt is - wat resulteert in een rijke ondergrondse biodiversiteit en een gezonde bodem rijk aan koolstof, mineralen en andere voedingsstoffen.

Geleidelijk ontwikkelt het voedselbos zich tot een zelfvoorzienend ecosysteem waarin ziekten en plagen op natuurlijke wijze worden beheerst dankzij de aanwezige biodiversiteit en door gerichte stimulering van populaties die elkaar in balans houden. Na vijf tot zeven jaar opbouw en successie, waarin nieuwe soorten het systeem komen verrijken en verfijnen, treedt een rijpere en stabielere fase in. Mede dankzij de natuurlijke plaagbestrijding beperkt het ‘beheer’ van een gerijpt voedselbos zich voornamelijk tot de oogst van de diverse soorten eetbare vruchten, noten, zaden en bladeren en andere vormen van nuttige biomassa.

De bezielers zijn Joachim Hayen (onderzoeker/labodocent PBa chemie), Sara Gilissen (onderzoeker R&E) en Evert Vanecht (onderzoeker en docent PBA Chemie. Ze hebben in 2023 het Impact Team ‘Voedselbos’ opgericht. Na heel wat studiewerk, milieuscreenings en bodemonderzoek op de campus Diepenbeek, wordt in december 2024 gestart met de aanplanting.