Didactisch materiaal

Om tegemoet te komen aan de toenemende diversiteit en de wereldwijde nood aan toegankelijk en kwaliteitsvol onderwijs voor alle leerlingen, schoven de Verenigde Naties inclusief onderwijs als centrale doelstelling naar voren in 2006 (United Nations, 2016). België ratificeerde in 2009 het VN-verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap, waardoor België moet kunnen aantonen welke inspanningen geleverd worden om die doelstelling van een inclusief onderwijssysteem te behalen. In de Vlaamse wetgeving werd dit vertaald in onder andere het M-decreet (Maatregelen voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften; 2014). Dit huidige M-decreet zal vanaf september 2020 vervangen worden door een nieuw begeleidingsdecreet.

Index voor Inclusie

Er zijn verschillende definities en invullingen van het concept inclusief onderwijs. Index voor Inclusie (Booth & Ainscow, 2002) zet in op in de breedte kijken naar inclusieve scholen. Dit instrument zet leraren, leerlingen, ouders, ondersteuners en het verdere netwerk aan om bij te dragen aan een schoolwerkplan op weg naar inclusie en om dit samen om te zetten in de praktijk. Bij deze inclusieve schoolontwikkeling staan 3 grote dimensies centraal: inclusieve cultuur, beleid en praktijk. De zoektocht naar de uitbouw van een goede ondersteuningspraktijk en de index voor inclusie zijn in die zin dan ook onlosmakelijk met elkaar verbonden.

Veel scholen zijn bereid om aan een meer inclusief beleid/visie en praktijk te werken, om nog meer te kunnen inzetten op de aanwezige diversiteit in elke klas en school. Ook om een antwoord te kunnen bieden op de toenemende diversiteit in de samenleving. Maar hoe begin je daaraan? Aan de hand van de Index voor inclusie worden scholen begeleid om een inclusievere koers te gaan varen.

De kostprijs van de index bedraagt € 58,30 per index inclusief €10 verzendkosten en btw.

Bestel de Index voor Inclusie hier

De Index voor Inclusie biedt scholen een praktisch hulpmiddel en een reflectie-instrument om bij toenemende diversiteit, het proces naar inclusief onderwijs te ondersteunen. Het belangrijkste doel van dit instrument is het stimuleren om in dialoog te gaan met alle betrokkenen (leerling, leerkracht, schoolteam, directie, ondersteuner en ouder) samen en in verbinding op weg naar een meer inclusieve schoolontwikkeling.

De Index voor inclusie is een reflectie-instrument waarbij  3 pijlers centraal staan:

1. het creëren van inclusieve CULTUUR, waarbij bouwen aan een gemeenschap en het vestigen van inclusieve waarden, de belangrijkste indicatoren zijn;

2. het maken van inclusief BELEID met de klemtoon op het ontwikkelen van een school voor iedereen en het actief waarborgen van diversiteit;

3. het ontwikkelen van een inclusieve PRAKTIJK. Het vormgeven van leren en onderwijzen en het mobiliseren van hulpbronnen zijn daarbij de hoofdelementen.

De verschillende items en richtvragen werken inspirerend voor een schoolteam om hun praktijk te verbeteren. De Index is hiermee een onuitputtelijke bron van ideeën voor schoolteams om jaar na jaar te bouwen aan een duurzaam schoolontwikkelingsplan en aan vernieuwende klaspraktijk voor meer inclusie. Met dit instrument kan een schoolteam aan de slag om de eigen school inclusiever te maken op alle niveaus en in al haar facetten. De index voor inclusie schrijft geen alomvattend, statisch recept voor, maar is een dynamisch instrument. Dit betekent dat schoolteams hun eigen prioriteiten kunnen vastleggen waaraan zij als team willen werken.

De Index is wetenschappelijk onderbouwd en is gebaseerd op de inzichten van schoolteams, leerlingen, ouders/verzorgers, schoolbesturen en de plaatselijke gemeenschap. De Index is inmiddels in 39 talen vertaald en wordt in meer dan 40 landen gebruikt.  Een breed netwerk van scholen over de hele wereld ontwikkelde eigen voorbeelden van goede praktijk.

UC Leuven-Limburg bracht i.s.m. Hogeschool Utrecht en AP Hogeschool Antwerpen de vertaling tot stand van de derde editie van de Index voor inclusie: werken aan leren en participeren op school (Tony Booth & Mel Ainscow, 2015).

Banaba buitengewoon onderwijs

In deze opleiding worden de principes uit de index in een ruimere context toegepast om je op weg te zetten om in het gewoon en buitengewoon onderwijs coach te worden van leerlingen én van collega’s.

Postgraduaat school voor allen

In deze opleiding gaan we met de derde editie van de index voor inclusie bij de hand, actief aan de slag in de praktijk van je school of de scholen waar je als begeleider of ondersteuner aan verbonden bent. Een brede waaier aan indicatoren laat je toe je eigen pad te kiezen voor actieonderzoek op school.