Strategische prioriteit 3: Wereldburgers engageren
Hieronder lichten we toe hoe we toegewerkt hebben naar een van de doelstellingen van onze derde strategische prioriteit, namelijk het implementeren van een duurzaamheidsstrategie.
De realisaties en de stand van zaken voor de andere doelstellingen die behoren tot onze derde strategische prioriteit zijn te vinden in het opvolgdocument strategische prioriteiten.
Duurzaamheidsstrategie met impact
Als hogeschool hebben we een belangrijke rol te spelen in de uitdagingen van deze tijd. Denk aan klimaatverandering, maatschappelijke ongelijkheid, verlies van biodiversiteit, economische globalisering, …. We engageren ons om elke student en elke medewerker te motiveren een sustainability changemaker te zijn die de transitie naar een meer duurzame en meer rechtvaardige samenleving mee helpt waarmaken.
We hebben een hogeschoolbreed kader rond duurzaamheid en rechtvaardigheid ontwikkeld en ondersteunen onze opleidingen, diensten en beleid met de geleidelijke implementatie hiervan. Het Voorsprongfondsproject 'Duurzame curricula' begeleidt tien opleidingen met de geleidelijke implementatie van de competenties voor duurzame ontwikkeling in de curricula. We stimuleren bottom-up initiatieven bij onze medewerkers via de Impact teams. Daarnaast ondersteunen we al deze initiatieven via R&E, onze campusdiensten, partnerwerking en via enkele beleidsmatige keuzes. Op die manier zetten we stappen om onze doelstellingen die we hierrond formuleerden te realiseren:
- het ontwikkelen van een hogeschoolbreed kader rond het 'bijdragen aan een rechtvaardige en duurzame samenleving';
- het vertalen van de duurzaamheidsstrategie door onze opleidingen, expertisecentra en diensten naar de eigen context.
Het expliciet vermelden van de Sustainable Development Goals (SDG’s) in de opleidingsvisie van de opleiding Voedings- en dieetkunde is een sterkte.
Dialoogcommissie Voedings- en dieetkunde, 2020
Kader duurzaamheid
Om onze studenten op te leiden tot Moving Minds die kunnen bijdragen tot een rechtvaardige en duurzame samenleving hechten we binnen onze strategische prioriteit 'wereldburgers engageren' belang aan het uitwerken van een duurzaamheidskader en het implementeren van competenties voor duurzame ontwikkeling binnen onze opleidingen.
In 2021 formuleerden we een duurzaamheidskader #UCLL duurzaam en rechtvaardig waarbij het ontwikkelen van sleutelcompetenties voor duurzame ontwikkeling centraal staan. Centrale ambitie is om onze studenten op te leiden tot sustainability changemakers. De 17 Sustainable Development Goals van de United Nations vormen het hogeschoolbreed kompas voor duurzaamheid.
Om dit te bereiken staan in onze duurzaamheidsstrategie de opleidingen met hun curricula, de inhoud en doelen en het Moving Minds DNA centraal. In dat kader beogen we dat elk van onze opleidingen zich de vraag stelt: wat heeft de opleiding en het curriculum nodig opdat alumni in hun later beroep kunnen bijdragen aan duurzame ontwikkeling?
Geleidelijke implementatie van duurzaamheid in onze opleidingen
De implementatie van competenties rond duurzaamheid in onze opleidingen wordt ondersteund door een van onze voorsprongfondsprojecten rond 'Duurzame curricula'. Met ondersteuning van de projectleider van dit project onderzoeken tien opleidingen hoe studenten op te leiden die inzicht hebben in de duurzaamheidsvraagstukken van het heden en de toekomst en die weten wat duurzame ontwikkeling inhoudt en hoe ze ermee aan de slag kunnen. De belangrijkste vraag in dit project wordt aan studenten gesteld: Hoe moet jouw curriculum eruit zien opdat jij later in jouw beroep mee de verandering kan zijn die nodig is? We streven ernaar om bij de implementatie ervan in de opleiding studenten mee aan het stuur te zetten.
De betrokken opleidingen ontwikkelden scenario's om ervoor te zorgen dat wat gestart werd tijdens het project zal doorontwikkeld worden in de eigen opleiding, maar ook als inspiratie kan dienen voor onze andere opleidingen. De output van het project voorziet in een gedocumenteerd playbook om te werken aan transversale, systemische skills bij studenten, docenten en betrokken professionals.
Impact teams als stimulator van bottom-up initiatieven rond duurzaamheid
Vanaf academiejaar 2022-2023 werken we samen met Students Organizing for Sustainability International om UCLL-medewerkers te mobiliseren om op vrijwillige basis concrete duurzame acties te ondernemen om de duurzaamheid van de werkplek, de dienst, het gebouw of de hele organisatie te verbeteren. Er zijn ondertussen diverse Impact Teams opgestart door gelijkgestemde collega's. Studenten (Impact Teams Projects Assistants) kunnen aansluiten en zijn evenwaardige teamleden. Zij worden ondersteund door de studentenparticipatiecoaches als onderdeel van de thematische studentenparticipatie. Alle Impact Teams worden ondersteund via een digitale toolkit. De acties waarop de Impact Teams zich richten zijn zeer divers en zijn gericht op mobiliteit, diversiteit en inclusie, energieverbruik, voeding en catering, afval en recyclage, waterbesparing, biodiversiteit, curricula en opleidingsonderdelen, .... Zo kan ieder samen met collega’s een changemaker zijn, een verschil maken, een positieve verandering teweegbrengen op het werk en bijdragen aan een duurzamere wereld. Bekijk hier een overzicht van de Impact Teams.
Hieronder geven enkele van onze ambassadeurs toelichting over de verschillende aspecten van duurzaamheid waarop we willen inzetten.
Ondersteuning van de inspanningen rond duurzaamheid
Ook binnen onze expertisecentra is duurzaamheid een belangrijk thema en dit in de onderzoeks- en dienstverleningsprojecten die ze uitvoeren. UCLL expertisecentra zoals Sustainable Resources, Inclusive Society, Resilient People en Health Innovation zetten expliciet in op bepaalde aspecten van duurzaamheid en rechtvaardigheid. Via hun praktijkgericht onderzoek ontstaan nieuwe producten, methoden, processen en navormingen die bijdragen tot het oplossen van reële problemen van bedrijven en organisaties, onder andere op vlak van duurzame ontwikkeling. Enkele voorbeelden hiervan:
- We maken nieuwe producten of extraheren waardevolle componenten uit afval- of nevenstromen, in het kader van circulair omgaan met grondstoffen.
- We combineren zonnepanelen, batterijen, warmtepompen, microgrids, … op een intelligente manier om zo efficiënt en duurzaam mogelijke huishoudelijke en/of industriële energiesystemen te realiseren.
- We monitoren luchtkwaliteit aan de hand van low-cost sensoren en analytische apparatuur.
- We doen actief aan gezondheidspromotie om een gezonde levensstijl, mentale gezondheid, gezondheidsgeletterdheid en mondzorg te bevorderen.
- We zoeken duurzame antwoorden op kwesties en spanningen in onze samenleving rond (anti)racisme, (de)kolonisering, multiculturalisme, gelijke kansen en sociale cohesie.
Zij bieden ook input aan de ondersteunende diensten die beleid met aandacht voor duurzaamheid ontplooien (klimaat, grondstoffen, mobiliteit, milieu en mensen).
Op onze acht campussen wordt in samenspraak met studenten ingezet op een meer duurzame omgeving via onze (thematische) studentenparticipatie. UCLL realiseert acties op vlak van energiebesparende investeringen (bv. zonnepanelen, isolatie, ...), transport en mobiliteit (bv. fietskoerierdienst, uitleenfietsen, ...), water en afval (bv. regenwateropvang op alle campussen, sorteren, ...) en duurzaam en maatschappelijk verantwoord aankopen (bv. ecologisch tuinieren, gerecycleerd papier, ...).
Ondertussen speelt ook bij meer en meer beleidsbeslissingen het aspect duurzaamheid een belangrijke rol: zo werd bij de recente beslissingen in het kader van een besparingsoefening het thema duurzaamheid meegenomen.
Tenslotte zetten we ook sterk in op het opzetten van partnerschappen om op die manier de krachten te bundelen. Zo hebben we partnerschappen met onder andere Unesco, Leuven 2030, Leuven Urban Lab, Copernicus Alliance, ....